زيرفون (1)
نمدار، نرمدار، زیزفون، ریزفون
Tilia platyphyllos Scop.
Family: Malvaceae (Rec), Tiliaceae (Per)
English name: Linden tree, Lime tree
ريخت شناسي گياه: گياهي درختي به ارتفاع 35-15 متر بوده كه ساقه آن داراي پوست صاف، بتدريج تيره و شكافته شده ميباشد. برگها متناوب دمبرگدار، داراي دندانههاي بزرگ ارهاي و تخم مرغي است. گل به رنگ سفيد يا تقريباً زرد فام، معطر، مجتمع در گرزنهاي با 8-3 گل ميباشد. ميوه گلابي شكل و پوشيده از كرك است (2).
محل رويش: در دره چالوس بين كدوم و رستم آباد، سفيد رود در گيلان، كجور، مينودشت، بين تنكابن و چورته و جنگل گلستان پراكندگي دارد (2).
زمان برداشت قسمت مورد استفاده: گلها در تابستان جمعآوري ميشوند (3).
قسمت مورد استفاده: گلها (3).
كاربرد درماني: ضدگرفتگي عضلاني و خواب آور است و در اضطراب، ترس يا وحشت بي دليل و مخصوصاً براي درمان تپش قلب عصبي مفيد ميباشد. همچنين مصرف گلها در موقع شروع سرماخوردگي باعث كاهش آبريزي بيني، تب و فشار خون ميشود. قابض ملايم و معرق است (3، 4).
آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: مطلبي يافت نشد.
احتياط مصرف: مطلبي يافت نشد.
منع مصرف: مطلبي يافت نشد.
تركيبات شيميايي: فلاونوئيد (تيلي روزيد)، آمينواسيد، اسيد فنليك، موسيلاژ، تانن، اسانس، پروآنتوسيانيدين، تركيبات فنلي، الكلهاي آروماتيك (3، 5).
نحوه و ميزان مصرف: 2 گرم از پودر آن در آب جوش بمدت 5 تا 10 دقيقه دم كشيده و مصرف ميشود (6).
مصرف غذايي: مصرف غذايي ندارد.
نام تجاري دارو ساخته شده از گياه:
Fr.: Vibtil (4).
منابع:
1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391
2- قهرمان، احمد. فلور ايران (جلد 8). موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع، 1362: 493
3- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 275
4- Royal Pharmaceutical Society. Martindale, The Extra Pharmacopoeia. 1996: 1760
5- Jean Bruneton. Pharmacognosy Phytochemistry Medicinal Plants. 1995: 103, 104
6- Bisset N.G. Herbal Drugs and Phytopharmaceuticals. CRC Press. 2007: 496